نوآ وبستر، پدر ديكشنري

نوآ وبستر فرهنگ نويس، اصلاح كننده املاي زبان انگليسي، ويراستار و نويسنده پركار آمريكايي، در شانزدهم اكتبر ۱۷۵۸ در هارتفورد (Hartford) به دنيا آمد و در ۲۸ مي ۱۸۴۳ چشم از جهان فرو بست. از او به عنوان پدرتحقيق و آموزش آمريكا هم ياد مي كنند. او كتاب هايي را به رشته تحرير در آورد كه به پنج نسل از كودكان آمريكايي املا و خواندن آموخت. نام وبستر در ايالات متحده آمريكا تقريباً مترادف با ديكشنري شده است، مخصوصاً از زماني كه ديكشنري زبان انگليسي او در سال ۱۸۲۸ به چاپ رسيد. وبستر، كه روحيه اي ناسيوناليست داشت و ارزش هاي آمريكايي را برتر از ارزش هاي اروپا مي دانست، در برساختن هويتي مستقل براي زبان آمريكايي و نيز در جا انداختن املاي بعضي از كلمات در زبان انگليسيِ آمريكايي تاثيرگذار بوده است.

ديكشنري چيست؟

ديكشنري مجموعه اي از لغات به همراه معاني آنها است كه در كتاب يا كتابچه اي گرد هم آمده اند. ديكشنري مي تواند يك زبانه، دو زبانه و يا حتي چند زبانه باشد. در ديكشنري هاي يك زبانه، لغات يك زبان به ترتيب حروف الفبا فهرست مي شوند و معاني و مترادف ها و گاهي متضادهاي آن لغات در همان زبان مقابل آن كلمات آورده مي شوند. از ميان ديكشنري هاي يك زبانه در زبان فارسي مي توان به فرهنگ معاصر فارسي اشاره نمود. اما در ديكشنري هاي دو زبانه، مثل فرهنگ انگليسي-به فارسي هزاره، لغات يك زبان به ترتيب حروف الفبا ذكر شده و معاني آن به زبان ديگر (مثلاً انگليسي) آورده مي شوند.

ديكشنري تجويزي و ديكشنري توصيفي

به لحاظ زبان شناسي، دو نوع ديكشنري تجويزي و توصيفي وجود دارد. در علم زبان شناسي، تجويزگرايي عبارت است از ترويج يك نوع زبان در مقايسه با زبان هاي ديگر. مثلاً نوآ وبستر كه در صدد بود هويت مستقلي براي زبان آمريكايي ايجاد كند، حروف بعضي كلمات را تغيير داد و به همين دليل است كه امروزه معناي رنگ در زبان انگليسي آمريكايي color است و با colour انگليسي هاي ديگر متفاوت است. اما در ديكشنري هاي توصيفي، همانطور كه از نامشان بر مي آيد، تنها به ذكر معناي واقعي آن كلمه بسنده مي شود و فرهنگ نويس در پي ترويج و برتر دانستن يك معنا يا زبان نسبت به معنا يا زبان ديگر نيست.

ديكشنري تصويري

يكي از راه هاي مؤثر يادگيري لغات نگاه كردن به تصاوير رنگي و زيباست. اين نكته باعث شده تا زبان شانسان به فكر انتشار ديكشنري تصويري با عكس هاي رنگي و جذاب بيفتند. در اين ديكشنري ها به جاي اينكه معناي كلمه روبروي آن نوشته شود، در كنار تصوير آن لغت آورده مي شود تا زبان آموز درست همانطور كه هنگام كودكي خود براي يادگيري زبان، اول به اشيا اشاره كرده و معناي آن را مي پرسد؛ زبان دوم را هم همينطور بياموزد. با اين روش معناي لغات در ذهن او بيشتر جاي مي گيرند.

نرم افزارهاي ديكشنري

فناوري باعث شده تا در انتشار ديكشنري ها هم انقلاب بزرگي ايجاد شود. امروزه ديگر همه مي توانند بزرگ ترين ديكشنري ها را در گوشي تلفن هوشمند خود همراه داشته باشند. با توسعه نرم افزارهاي ديكشنري هاي مختلف، اين امكان براي زبان آموزان سراسر جهان فراهم آمده تا ديكشنري هاي مورد نياز خود را كه گاهي قطور هم  هستند، روي يك CD داخل كامپيوتر خود نصب كنند و يا نسخه  android يا iOS آن را روي گوشي تلفن هوشمند خود داشته باشند. همچنين، بزرگ ترين ديكشنري هاي جهان داراي وبسايت هستند و بدون نياز به خريد CD يا نسخه چاپي مي توان تنها با اتصال به وب از آنها استفاده نمود.

persianpishraneh.com